“Prof. Dr. Övgün Ahmet Ercan’dan 7.2’lik Büyük Deprem Uyarısı!…” – Hamle Gazetesi
Ege Denizi’nde sabah saatlerinde meydana gelen ve Girit’in kuzeydoğusunda hissedilen 6 büyüklüğündeki deprem Türkiye kıyılarında da şiddetli biçimde hissedildi. Depremin ardından açıklamalarda bulunan ünlü jeofizik mühendisi Prof. Dr. Övgün Ahmet Ercan, bölgedeki sismik hareketliliğe ilişkin çarpıcı bilgiler paylaştı. Ercan, geçtiğimiz hafta yaptığı uyarılara dikkat çekerek, bölgenin 7.2 hatta 7.3 büyüklüğünde bir deprem üretme potansiyeline sahip olduğunu vurguladı.
“Bu Deprem Orta Küçük Boyda, Ama Önceden Uyardım”
Prof. Dr. Ercan, Girit’in kuzeydoğusunda daha önce yaşanan 4-5 büyüklüğündeki depremlerin öncü niteliğinde olduğunu, sabah saatlerinde meydana gelen 6 büyüklüğündeki depremin bu zincirin bir parçası olarak değerlendirilebileceğini belirtti. “Bu bölgenin deprem üretme yetisi 7.2-7.3’e kadar varır. Geçtiğimiz hafta bunu söylemiştim” diyen Ercan, Güney Ege dalma batma kuşağının üzerinde yer alan Girit’in, bu tür depremler için yüksek potansiyele sahip olduğunu ifade etti.
“ Teke Yarımadası’nda Güçlü Şekilde Hissedildi, Ancak Yıkıcı Değil”
Depremin 25 km derinlikte meydana geldiğini belirten Ercan, bu verinin, depremin Afrika levhasının Anadolu levhası altına dalması sonucu oluştuğunu gösterdiğini açıkladı. Türkiye kıyılarında, özellikle Teke Yarımadası olarak bilinen Bodrum, Marmaris, Fethiye ve Kaş gibi bölgelerde deprem güçlü şekilde hissedildi. Ercan, “Depremin Türkiye kıyılarında hissedilen şiddeti 4 ila 5 arasındaydı. Korkuya neden olmuş olabilir ancak yıkıcı bir etkisi yoktur” dedi.
Derinlik Tartışması: “Her Yerde Aynı Veriler Kullanılmıyor”
Depremin odak derinliğine ilişkin farklı kaynakların 17 km ile 70 km arasında değişen açıklamalar yapmasına değinen Ercan, bu durumun jeofizik modellemelerde kullanılan farklı yer altı hız profillerinden kaynaklandığını söyledi. Ancak tüm açıklamaların ortak noktasının, depremin Afrika levhası üzerinde gerçekleştiği yönünde olduğunu belirtti. Bu da, olayın büyüklüğüne kıyasla daha az hasarla atlatılabileceği anlamına geliyor.
“Tsunami Riski Düşük Ama Geçmişte Büyük Felaketler Yaşandı”
Ercan, bölgenin geçmişte 7.5’e varan büyük depremler yaşadığını ve bu depremlerin sonucunda tsunami (süpürtü dalgaları) oluştuğunu hatırlattı. “Anadolu kıyılarında on binlerce kişinin ölümüne yol açan tsunami dalgaları yaşandı. Bu bölge her zaman bu riski taşır. Ancak bugünkü gibi 6 büyüklüğündeki bir depremin oluşturabileceği süpürtü dalgası 1-1.5 metreyi geçmez. Bu da hissedilmeyecek düzeydedir” şeklinde konuştu.
“Deprem Sayısı Artmadı, Algı Arttı”
Son yıllarda halkta depremlerin arttığına dair yaygın bir inanış oluştuğunu, ancak bunun doğru olmadığını belirten Ercan, “Depremlerin sayısı ve büyüklüğü 10-20 yıl önce nasılsa şimdi de aynı düzeyde. Ancak 1999 Gölcük, Van, 2020 Sisam ve 2023 Kahramanmaraş depremlerinin ardından halkın ilgisi arttı” dedi. Kandilli ve AFAD’ın gelişen izleme ağları sayesinde Türkiye genelinde depremlerin daha iyi algılandığını, bunun da halkın farkındalığını artırdığını ifade etti.
“Yapısal Dönüşümle Kentsel Dönüşüm Karıştırılıyor”
Deprem gerçeğine karşı alınacak önlemlere ilişkin de konuşan Ercan, “Türkiye’de halkın deprem bilinci çok yükseldi. Ancak suç halkta değil, sistemde. Sürekli ‘kentsel dönüşüm yapalım’ deniyor ama bu gerçekçi değil” dedi. İstanbul’un 5 bin km²’lik alanının dolu olduğunu belirten Ercan, kentsel dönüşümden ziyade mevcut binaların yerine yenisinin yapılmasının yani yapısal dönüşümün tercih edildiğini ve bunun da yanlış biçimde ‘kentsel dönüşüm’ olarak adlandırıldığını söyledi.
“Yapısal Dönüşüm Yoksul İçin Mümkün Değil”
Yapısal dönüşümün de maliyetler yüzünden neredeyse imkânsız hâle geldiğini vurgulayan Ercan, “Beş yıl önce metrekare maliyeti 1000 TL’yken şimdi 30.000 TL’ye çıktı. Müteahhitler katılım payı istiyor. Emekli ya da asgari ücretli bu parayı nasıl versin? Türkiye’nin %51’i asgari ücretle geçinirken yalnızca %2’si yapısal dönüşümle kendini koruyabiliyor” dedi.
“İstanbul’un Kuzeyi Betonlaşıyor, Son Yeşil Alanlar da Gidiyor”
İstanbul’da kalan son yeşil alanların da yapılaşmaya açıldığını ifade eden Ercan, “Kanal İstanbul, Kemerburgaz, İstanbul Havalimanı çevresi gibi alanlarda yapılaşma artıyor. Bu alanların yeşil dokusu gitti” dedi. Yapılaşmanın faydasının halka değil sadece sermayeye olduğuna dikkat çeken Ercan, Türkiye’de ekonomik gelişme, eğitim ve bilinç düzeyi yükselmedikçe depreme karşı mücadelede ciddi ilerleme sağlanamayacağını vurguladı.
