TANDOĞAN UYSAL: Türkiye’de Siyaset: Sandıktan Çok Hapishaneler Konuşuluyor

Türkiye’de artık siyasetçilerin en büyük ortak noktası ne biliyor musunuz? Hapiste yatmış olmaları. Eskiden siyaset, projeler ve halkın refahı için yapılan çalışmalarla anılırdı. Bugün ise siyasi liderlerin ne zaman hapse gireceği ya da kimin sırada olduğu konuşuluyor. Son olarak İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu da bu listeye eklenmek üzere.

Düşünün, demokrasilerde seçimle kazanan yönetir, kaybeden muhalefet yapar. Ama Türkiye’de işler böyle işlemiyor. Burada seçimler bir son değil, siyasi hesaplaşmaların başlangıcı. Mahkemeler devreye giriyor, gözaltılar, tutuklamalar ve yasaklar havada uçuşuyor.

40 Yıllık Gazeteci Gözüyle: Türkiye Avrupa Demokrasisinden Uzaklaşıyor

40 yıldır yurtdışında yaşayan bir gazeteci olarak söylüyorum: Böyle bir siyasi atmosfer, böyle hukuk yoluyla hesaplaşmalar ne Avrupa’da ne de başka bir gelişmiş demokraside görülmüştür. Türkiye’nin içinde bulunduğu bu durum, Avrupa’dan bakınca trajikomik bir hale geliyor.

Avrupa’da bir belediye başkanının ya da bir siyasi liderin, siyasi rakipleri tarafından yargı eliyle saf dışı bırakılmaya çalışıldığını görmek imkânsızdır. Sandıkta kazanamayanlar, hukuk mekanizmasını devreye sokarak siyasi rakiplerini bertaraf etmeye çalışıyor. Bu, Türkiye’nin hukuk devleti ve demokrasi kavramlarından ne kadar uzaklaştığının en büyük göstergesidir.

Türkiye’de Hapishaneye Girmiş Siyasi Liderler

Türkiye’nin siyasi tarihinde birçok lider hapis yatmış ya da yargılanmıştır. İşte bunlardan bazıları:

    •    Recep Tayyip Erdoğan – 1999’da İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı iken okuduğu bir şiir nedeniyle 4 ay hapis yattı.

    •    Bülent Ecevit – 1980 darbesinin ardından kısa süre tutuklu kaldı.

    •    Necmettin Erbakan – 28 Şubat süreci sonrası “Kayıp Trilyon Davası” nedeniyle hapis cezası aldı, yaşı ve sağlık durumu nedeniyle ev hapsine çevrildi.

    •    Selahattin Demirtaş – Eski HDP Eş Genel Başkanı, 2016’dan beri hapiste.

    •    Leyla Zana – 1994’te TBMM’deki Kürtçe yemin krizi sonrası tutuklandı, 10 yıl cezaevinde kaldı.

    •    Adnan Menderes – 1960 darbesi sonrası idam edildi.

    •    Süleyman Demirel – 1980 darbesi sonrası bir süre gözaltında tutuldu, sonra siyasi yasaklı hale geldi.

    •    Alparslan Türkeş – 1980 darbesi sonrası tutuklandı ve 5 yıl cezaevinde kaldı.

    •    Muhsin Yazıcıoğlu – 1980 darbesi sonrası hapse giren siyasi liderlerden biri.

Türkiye’de siyasetin bir rekabet alanı olmaktan çıkıp, mahkemeler ve hapishaneler üzerinden şekillendiği bir gerçek. Siyasi hesaplaşmaların seçim sandığında değil de cezaevlerinde yapıldığı bir ülkede, demokrasi ve hukuk devleti ilkelerinden söz etmek giderek zorlaşıyor.

Halkın Sorunları Umursanmıyor

Ekonomi krizde, enflasyon rekor kırıyor, vatandaş geçim derdinde. Ama Türkiye’de siyasi gündem ne? Kim hapse girecek, kim gözaltına alınacak, hangi belediye başkanı görevden alınacak? Türkiye’nin hukuk sistemi, siyasetin bir aracı haline getirilmiş durumda.

Avrupa’dan bakınca Türkiye’nin hali içler acısı. Hukukun böylesine siyasete alet edildiği bir ülkenin geleceği parlak olabilir mi? Siyasetçilerin asıl yarıştığı yer sandık değil de mahkemeler olursa, bu ülke nasıl ileriye gidebilir?

Türkiye gerçekten demokrasi yolunda ilerlemek istiyorsa, artık bu kısır döngüyü kırmalı. Yoksa yarın hangi siyasetçinin hapiste olduğunu konuşmaya devam ederiz.